นักบุญ (สมเด็จพระสันตะปาปา) ยอห์น ปอล ที่ 2 ได้ออกสมณลิขิต ชื่อ พระเมตตาของพระเป็นเจ้า (ภาษาละตินว่า Dives in Misericordia ภาษาอังกฤษ Rich in Mercy) เมื่อ 30 พฤศจิกายน ค.ศ. 1980 บิชอป ยอด พิมพิสาร ได้แปล และให้แผนกคำสอนกรุงเทพฯ จัดพิมพ์ มกราคม 1999 – 19 ปี
เนื้อหาแบ่งออกเป็น 8 บท ดังต่อไปนี้
บทที่ 1 ผู้ที่เห็นเรา ก็เห็นพระบิดาด้วย
การเผยแสดงแห่งพระเมตตา “พระเป็นเจ้า” นั่นเอง คือ “พระผู้ทรงเปี่ยมด้วยพระเมตตา” พระเยซูคริสตเจ้าทรงเผยแก่เราว่า พระองค์ทรงเป็นพระบิดา พระบุตรทรงแสดงพระองค์ และทรงเผยให้เราได้รู้จักพระองค์ ในเรื่องนี้ สิ่งที่น่าประทับใจคือ เมื่อฟิลิปหนึ่งในอัครสาวกสิบสององค์ หันไปหาพระคริสตเจ้า แล้วทูลพระองค์ว่า “พระอาจารย์ครับ ช่วยชี้พระบิดาให้พวกเราดูเท่านั้นก็พอแล้ว” และพระเยซูเจ้าตรัสตอบว่า “เราอยู่กับพวกท่านมานานแล้ว เจ้ายังไม่รู้จักเราหรือ… ผู้ที่เห็นเราก็เห็นพระบิดาด้วย” (ยน 14:8-9) พระวาจานี้ พระองค์ได้ตรัสในระหว่างการเทศน์กล่าวอำลา เมื่อจบการกินเลี้ยงปัสกา ซึ่งติดตามมาด้วยเหตุการณ์แห่งสัปดาห์ศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งเป็นการยืนยันครั้งเดียวและตลอดไป ถึงความจริงที่ว่า “พระเจ้าทรงเปี่ยมด้วยพระเมตตา ได้ทรงสำแดงความรักอันยิ่งใหญ่ต่อเรา เมื่อเราตายไปแล้ว เพราะการล่วงละเมิด พระองค์ก็ทรงบันดาลให้เรากลับมีชีวิตกับพระคริสตเจ้า” (อฟ 2:4-5)
บทที่ 2 สาส์นแห่งพระเมสสิยาห์
เมื่อพระคริสตเจ้าทรงเริ่มพระพันธกิจและการสั่งสอน “พระจิตของพระเจ้าทรงสถิตเหนือข้าพเจ้า เพราะพระองค์ทรงเจิมตัวข้าพเจ้า เพื่อไปประกาศพระวรสารแก่คนอนาถา พระองค์ใช้ข้าพเจ้ามาแจ้งข่าวดีแก่คนยากจน ประกาศอิสรภาพแก่บรรดาเชลย คนตาบอดให้กลับมองเห็นได้อีก ให้ผู้ถูกกดขี่ได้รับอิสรภาพ และประกาศปีแห่งความโปรดปรานของพระเจ้า” (ลก 4:18-19)
นิทานเปรียบเทียบเรื่องลูกล้างผลาญ (ลก 15:11-32) ชาวสะมาเรียผู้ใจอารี (ลก 10:29-37) นายชุมพาบาลที่ดีตามหาแกะที่สูญหาย (ลก 15:4-7) สตรีกวาดบ้านค้นหาเงินเหรียญที่หล่นหาย (ลก 15:8-10) พระวรสารนักบุญลูกาได้ชื่อว่า พระวรสารแห่งพระเมตตา
บทที่ 3 พันธสัญญาเดิม
“พระเป็นเจ้าผู้ทรงไว้ซึ่งพระเมตตา และพระทัยเผื่อแผ่ ทรงกริ้วช้า ทรงเปี่ยมด้วยความรักมั่นคงและทรงไว้ซึ่งความซื่อสัตย์” (อพย 34:6)
บทที่ 4 นิทานเปรียบเทียบเรื่องลูกล้างผลาญ (ลก 15:20)
แม้คำว่า “เมตตา” จะมิได้ปรากฏให้เห็น แต่ก็เป็นการสำแดงออกซึ่งแก่นแท้แห่งพระเมตตาของพระเป็นเจ้าได้อย่างชัดเจน ทั้งนี้มิใช่เพราะคำเหมือนกับคำในพันธสัญญาเดิม แต่เป็นการเปรียบเทียบ ซึ่งช่วยให้เราเข้าใจได้อย่างถ่องแท้ถึงธรรมล้ำลึกแห่งพระเมตตา ในขณะที่ละครอันเปี่ยมด้วยความหมายอันลึกซึ้ง ได้เผยถึงความรักระหว่างพ่อกับลูกผู้ล้างผลาญและบาปของลูก… ทำให้ลูกกลับใจอย่างแท้จริง
บทที่ 5 ธรรมล้ำลึกปัสกา
พระเมตตาที่เผยแสดงบนกางเขน และการกลับคืนพระชนม์
ความรักทรงอานุภาพมากว่าความตาย และทรงอานุภาพมากกว่าบาป
พระมารดาแห่งความเมตตา
บทที่ 6 พระเมตตา… ทุกยุคสมัย
โลกปัจจุบันเต็มไปด้วยความเลวทรามทั้งด้านกายและศีลธรรม จนทำให้โลกของเราเป็นโลกที่เปี่ยมด้วยความขัดแย้ง แตกต่าง และความตรึงเครียด
ความยุติธรรมเท่านั้นจะเพียงพอหรือ
บทที่ 7 พระเมตตาของพระเป็นเจ้า ในพันธกิจของพระศาสนจักร
พระวาจา พิธีมิสซา ศีลอภัยบาป ศาสนสัมพันธ์ (13)
– โปรดประทานอภัยแก่ข้าพเจ้า เหมือนข้าพเจ้าให้อภัยแก่ผู้อื่น (มธ 6:12 ; ลก 11:3-7)
– ให้อภัยเจ็ดครั้งเจ็ดสิบหน (มธ 18:22)
– ปกป้องคุณค่าแห่งการให้อภัยตามแบบพระเยซูเจ้า
บทที่ 8 บทอธิษฐานภาวนาของพระศาสนจักรในยุคสมัยของเรา
อาศัยคำเสนอวิงวอนของพระนาง ผู้ไม่เคยหยุดหย่อนในการประกาศ “พระเมตตา… ทุกยุคทุกสมัย” และอาศัยคำเสนอวิงวอนของผู้ปฏิบัติตามคำเทศน์บนเนินเขาที่ว่า “ผู้มีใจเมตตาย่อมเป็นสุข เพราะเขาจะได้รับพระเมตตา” (มธ 5:7)
หมายเหตุ : เมตตา แปลว่า ความรักและเอ็นดู ความปรารถนาให้ผู้อื่นได้สุข